Vahdî olarak şöhret bulan hicri XII. asır Osmanlı ulemasından İbrahim b. Mustafa b. Dursun b. Muhammed er-Rûmî’nin (ö. 1126) telif ettiği bu eser, İbnu’l-Hâcib’in “el-Kâfiye” adlı eserine Molla Abdurrahmân el-Câmî’nin yazdığı “el-Fevâidu’d-Diyâiyye” isimli şerhte geçen şahit beyitlerin şerhidir. Eserde şahit beyitlerdeki kelimeler nahiv ve sarf açısından ele alınarak tahlil edilmiştir. Ayrıca beyitlerin irabına, arûz bakımından bahirlerine, hangi şaire ait olduğuna, istişhâda konu olan kısmına ve anlamlarına da temas edilmiştir. Eser, Çorum Hasan Paşa yazma Eserler kütüphanesinde 2574/1 numaralı bir mecmuadaki müellif nüshası esas alınarak Mehmet Hayri acat tarafından tahkik edilmiştir. Tahkikin yanı sıra esere bir giriş ve geniş bir dirâse hazırlanmıştır. Giriş kısmında şahit beyitlerin önemine dikkat çekilmiş, Arap şiirleriyle iştigal eden şahıslara değinilmiş ve bu beyitleri ihtiva eden bir kısım eserler tanıtılmıştır. Dirâse kısmı ise İbnu’l-Hâcib ve Molla Abdurrahmân el-Câmî’nin hayatları ve eserleriyle başlanmış, Vahdî Efendî’nin hayatı ve eserlerinin tanıtımıyla devam edilmiş, son olarak da söz konusu bu eserinin geniş ölçüde tanıtılması ve müellifin bu eserinde kullanmış olduğu üslup, başvurduğu yöntem ve yararlandığı kaynaklar gibi ilave bilgilerle zenginleştirilerek tamamlanmıştır. |
Dirâse kısmında ayrıca Vahdî Efendi ve eserlerini konu edinen bazı araştırmalardaki eksik veya hatalı bilgilere dikkat çekilmiş ve doğru olan şekliyle araştırmacıların istifadesine sunulmuştur.
